Rize’de Çay Üreticilerine Yönelik Uygulamalar Tartışma Yarattı
İlyas GÜR – RİZE / YENİÇAĞ
Rize ve çevresinde devam eden çay hasadı sırasında, özel sektör çay işletmelerinin üreticilere yönelik politikaları büyük tepkilere neden olmuş durumda. Edinilen bilgilere göre bazı özel firmalar, yaş çay alımı için kilogram başına yalnızca 16 TL gibi oldukça düşük bir fiyat belirlemiş durumda. Bu rakam, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın açıkladığı 25,44 TL’lik destekli alım fiyatının oldukça altında kalmaktadır.
Ancak üreticileri endişelendiren tek şey düşük fiyat değil gibi görünüyor. Bazı özel sektör işletmelerinin, üreticilere yapacakları ödemeleri 2026 yılının Ocak ayına kadar ertelediği iddia ediliyor. Yani, bir üretici bugün teslim ettiği çayın parasını yaklaşık bir buçuk yıl sonra alabilecek.
Bu gelişmeler çay üreticileri arasında büyük bir hayal kırıklığı yaratırken, uygulama “halkı ezme girişimi” olarak nitelendiriliyor. Yüksek enflasyon ve girdi maliyetleriyle mücadele eden üreticiler, düşük fiyatlar ve uzun vadeli ödeme şokunu haklı olarak endişeyle karşılıyorlar.
Uzmanlar ve üretici dernekleri, bu tür uygulamaların çay tarımını sürdürülemez hale getirdiğini belirterek, üreticilere sesleniyor: “Çayınızı sabırla ve azar azar Çaykur’a satın. Piyasanın bu tür fırsatçı uygulamalarına karşı birlikte durmalıyız.”
Yaşanan gelişmelerden sonra, devletin özel sektöre karşı düzenleyici adımlar atıp atmayacağı merak konusu haline geldi. Üreticiler, adil fiyatlar ve zamanında ödemeler konusundaki taleplerini yinelemeye devam ediyor.